برخی آسیب‌های اقتصادی و زیست محیطی سگ‌های بدون‌صاحب

ترجمه، گردآوری و تالیف: یاشار شبستری

آسیب‌های اقتصادی

وجود جمعیت سگ‌های بدون‌صاحب می‌تواند تاثیر اقتصادی قابل‌توجهی بر جوامع داشته باشد. دولت‌های محلی با افزایش هزینه‌های مربوط به خدمات کنترل حیوانات و هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی ناشی از صدمات و بیماری‌های مربوط به سگ‌ها متحمل می‌شوند. به‌علاوه، کسب‌وکارها ممکن است به دلیل کاهش میزان فعالیت‌های محیطی از ترس یا اجتناب از مناطقی که به‌خاطر جمعیت بالای سگ‌های بدون‌صاحب شناخته می‌شوند، متضرر شوند.سگ‌های بدون‌صاحب که به عنوان سگ‌های ولگرد یا وحشی نیز شناخته می‌شوند، سگ‌های اهلی‌ای هستند که یا رها شده‌اند یا هرگز مالکیت انسانی نداشته اند. این سگ‌ها اغلب دسته جمعی و آزادانه در مناطق شهری، حومه شهرها و روستاها پرسه می‌زنند.

یکی از تاثیرات اقتصادی مهم سگ‌های بدون‌صاحب، هزینه‌های مرتبط با کنترل و مدیریت آن‌ها است. دولت‌های محلی و شهرداری‌ها مسئول رسیدگی به موضوع جمعیت سگ‌های بدون‌صاحب برای تضمین امنیت عمومی هستند. این امر مستلزم اجرای اقدامات مختلفی مانند گرفتن، عقیم‌سازی و معدوم‌کردن این حیوانات است. بار مالی این تلاش‌ها می‌تواند قابل‌توجه باشد، از جمله هزینه‌های مربوط به پرسنل، تجهیزات، خدمات دامپزشکی، و کمپین‌های آموزش عمومی.

علاوه بر این در محیط‌های خارج‌شهری نیز سگ‌های بدون‌صاحب تهدیدی برای فعالیت‌های دامداری و کشاورزی هستند. آن‌ها می‌توانند به دام‌هایی مانند گوسفند، بز، مرغ یا حتی بعضا حیوانات بزرگ‌تر مانند گاو حمله کنند و آن‌ها را بکشند. این حملات منجر به خسارات اقتصادی مستقیم برای کشاورزان و دامدارانی می‌شود که برای درآمد به دام خود متکی هستند. علاوه بر این، ترس از حملات احتمالی ممکن است منجر به افزایش هزینه برای اقدامات حفاظتی مانند حصار‌کشی یا نگهبانی از حیوانات شود.

سگ‌های بدون‌صاحب ممکن است بر مشاغل محلی و صنایع گردشگری نیز تأثیر بگذارند. حضور آن‌ها در مناطق شهری می‌تواند بخشی از مشتریان بالقوه را از بازدید از پارک‌ها، مناطق تفریحی یا فضاهای بیرونی که این سگ‌ها اغلب در آن‌ها دیده می‌شوند، منصرف کند. این امر می‌تواند منجر به کاهش درآمد برای مشاغلی شود که به گردشگری یا فعالیت‌های خارج از منزل متکی هستند. نمونه‌ی بارز آن را در فضاهای شهری که حضور سگ‌ها پررنگ است به‌راحتی می‌توان مشاهده کرد. بسیاری از خانم‌ها تمایلی به پیاده‌روی و گشت‌و‌گذار در چنین محیطهایی ندارند.

علاوه بر این، سگ‌های بدون‌صاحب به گسترش بیماری‌ها کمک می‌کنند که می‌تواند پیامدهای اقتصادی قابل‌توجهی داشته باشد. واقعیت این است که این حیوانات اغلب حامل انگل‌هایی مانند کنه، کک و ... هستند که می‌توانند بیماری‌ها را به انسان و سایر حیوانات منتقل کنند. هزینه‌های درمانی مرتبط با این بیماری‌ها می‌توانند برای افرادی که مبتلا می‌شوند یا برای سیستم‌های بهداشت عمومی که مسئول مدیریت شیوع بیماری‌ها هستند، قابل توجه باشند.

در نتیجه، تأثیر اقتصادی سگ‌های بدون‌صاحب بر جامعه‌ی انسانی چند‌وجهی است. این شامل هزینه‌های مربوط به کنترل و تلاش‌های مدیریتی آن‌ها توسط دولت‌های محلی، خسارات مستقیم به کشاورزان و دامداران به دلیل حملات دام، اثرات منفی بر مشاغل و صنایع گردشگری و هزینه‌های مربوط به درمان بیماری‌های منتقل شده توسط این حیوانات است. پرداختن به اثرات مضر سگ‌های بدون‌صاحب نیازمند استراتژی‌های جامعی است که هم جنبه‌های اقتصادی و هم جنبه‌های اجتماعی موضوع را در نظر بگیرد.

 آسیب‌های زیست‌محیطی

سگ‌های بدون‌صاحب می‌توانند با شکار جمعیت‌های حیات‌وحش و مختل‌کردن اکوسیستم، آسیب‌های زیست‌محیطی ایجاد کنند. آن‌ها اغلب پستانداران کوچک یا پرندگان بومی یک منطقه را شکار می‌کنند که منجر به عدم تعادل در جانوران محلی می‌شود. این اختلال می‌تواند اثرات منفی افزاینده‌ای بر محیط زیست داشته باشد، گونه‌های دیگر را تحت‌تاثیر قرار دهد و به طور بالقوه منجر به کاهش تنوع‌زیستی شود.

یکی از نگرانی‌های اولیه‌ی زیست‌محیطی مرتبط با سگ‌های بدون‌صاحب، تاثیر آن‌ها بر حیات‌وحش است. این سگ‌ها شکارچیان طبیعی هستند و می‌توانند تهدیدی برای گونه‌های مختلف حیات‌وحش از جمله پستانداران کوچک، پرندگان، خزندگان و حتی حیوانات بزرگ‌تر مانند گوزن باشند. آن‌ها با شکار گونه‌های بومی و رقابت برای منابعی مانند غذا و سرپناه، اکوسیستم‌ها را مختل می‌کنند. این می‌تواند به کاهش تنوع‌زیستی منجر شود و تعادل ظریف اکوسیستم‌های محلی را مختل کند.

سگ‌های بدون‌صاحب همچنین در گسترش بیماری‌ها در میان جمعیت‌های حیات‌وحش نقش دارند. آن‌ها می‌توانند بیماری‌هایی مانند ‌هاری، دیستمپر (نوعی بیماری ویروسی خطرناک)، پاروویروس (نوعی بیماری ویروسی واگیردار) و جرب (نوعی بیماری پوستی) را به سایر حیواناتی که با آن‌ها در تماس هستند منتقل کنند. این امر نه تنها حیات‌وحش را به خطر می‌اندازد بلکه احتمال انتقال این بیماری‌ها به حیوانات خانگی یا حتی انسان را نیز افزایش می‌دهد.

علاوه بر این، سگ‌های بدون‌صاحب می‌توانند به دامپروری و کشاورزی آسیب وارد کنند. آن‌ها ممکن است به دام‌هایی مانند گوسفند، بز یا طیور حمله کنند و در نتیجه زیان اقتصادی برای کشاورزان به همراه داشته باشد. علاوه بر این، حضور آن‌ها می‌تواند منجر به تخریب محصول شود، زیرا آن‌ها در حین شکار برای غذا، مزارع را شخم می‌‌زنند( تخریب مزارع زیر کشت) یا محصولات را زیر پا می‌گذارند.

از نظر تخریب زیستگاه، سگ‌های بدون‌صاحب اغلب در مناطق طبیعی مانند جنگل‌ها یا پارک‌ها لانه یا پناهگاه ایجاد می‌کنند. فعالیت‌های حفاری آن‌ها می‌تواند به پوشش گیاهی آسیب برساند و ساختار خاک را مختل کند. این اختلال بر روند رشد و زادآوری گیاهان تأثیر می‌گذارد و در عین حال سایر موجودات وابسته به این زیستگاه‌ها را نیز تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

در نهایت، جمعیت سگ‌های بدون‌صاحب  حتی از طریق فضولات خود به آلودگی کمک می‌کنند. مدفوع آن‌ها حاوی باکتری‌های مضری است که در صورت عدم‌درمان می‌توانند منابع آب را آلوده کنند. این آلودگی نه تنها حیات‌وحش محلی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه برای انسان‌هایی که در تماس با آب‌های آلوده قرار می‌گیرند، خطراتی را نیز به همراه دارد. شاید در نظر اول بگوییم سایر جانداران نیز فضولاتشان به طبیعت وارد می شود. اما در مقالات پیشین بر تفاوت اثر فضولات سگهای بدون‌صاحب در طبیعت پرداخته شده است. 

به طور کلی، آسیب‌های زیست محیطی ناشی از سگ‌های بدون‌صاحب قابل‌توجه است و پیامدهای گسترده‌ای دارد. اکوسیستم‌ها را مختل می‌کند، جمعیت حیات وحش را تهدید می‌کند، بیماری‌ها را گسترش می‌دهد، به زمین‌های کشاورزی آسیب می‌رساند، زیستگاه‌ها را از بین می‌برد و به آلودگی کمک می‌کند. پرداختن به این موضوع مستلزم ترکیبی از مالکیت مسئولانه‌ی حیوانات خانگی، برنامه‌های مؤثر مدیریت سگ‌های ولگرد و کمپین‌های آگاهی عمومی برای آموزش جوامع در مورد تأثیرات مضر سگ‌های بدون‌صاحب بر محیط‌زیست است.

منابع

- The global impacts of domestic dogs on threatened vertebrates

Author links open overlay panelTim S. Doherty a, Chris R. Dickman b, Alistair S. Glen c, Thomas M. Newsome a b d e, Dale G. Nimmo f, Euan G. Ritchie a, Abi T. Vanak g h i, Aaron J. Wirsing e

- owners. People and Nature, 1(1): 18-30. DOI: https://www.doi.org/10.1002/pan3.6 

- Department of the Environment, Water, Heritage and the Arts (DEWHA) (2008). Threat abatement plan for predation by feral cats. Department of the Environment, Water, Heritage and the Arts. Available at: http://www.environment.gov.au/biodiversity/threatened/tap-approved.html 

photo:https://live-production.wcms.abc-cdn.net.au/78d8c9492b640d0dd4bc8a768bf7bba1?impolicy=wcms_crop_resize&cropH=2848&cropW=4272&xPos=0&yPos=0&width=862&height=57

https://www.natureinfocus.in/environment/indian-wildlife-s-perilous-dog-problem