چرا کرکس‌ها مهم هستند؟
بدون شک فرد فرد اعضای مجموعه بزرگ حیات در جای خود دارای اهمیت هستند و کرکس‌ها نیز به عنوان بخشی از تنوع زیستی دارای ارزش و اهمیت‌اند. اما جالب است بدانید اجتماع دسته‌ای از کرکس‌ها در طبیعت میتواند لاشه یک گاو را تنها در چند ساعت به اسکلتی عاری از گوشت تبدیل کند. و شاید اگر هما این پرنده افسانه‌ای ایران را نیز، که گونه‌ای از کرکس‌هاست، در نظر بگیریم همان استخوان‌های باقی مانده نیز توسط این گونه مورد تغذیه قرار گرفته و در واقع اثر چندانی از بقایای یک لاشه برجای نخواهد ماند. این مهم وقتی دارای ارزش بیشتر می‌شود که بدانیم لاشه‌های باقی مانده در طبیعت خود میتواند به یکی از عوامل تهدید دیگر جانداران بدل شود چرا که سبب انتشار بیماری‌ها و انتقال آلودگی‌ها هستد. کرکس‌ها با داشتن دستگاه گوارش تکامل یافته با اسید گوارشی قدرتمند، از مقاومت بسیار بالایی در تحمل آلودگی‌ها و بیماری‌ها برخوردارند و می‌توانند این لاشه‌های آلوده را در کمتر از چند ساعت کاملا بی‌خطر ساخته و از طبیعت برچینند. کنترل بیماری‌هایی چون هاری و سیاه‌زخم در چرخه‌های اکولوژیک تنها بخشی از خدمات این موجودات بی‌همتا است.
اما مثال دیگری که میتواند به نقش کرکس‌ها اشاره کند وضعیت سگ‌های ولگرد در کشور هند است. متاسفانه این کشور با کاهش وحشتناک شمار کرکس‌ها روبرو بوده است و بیش از ۹۰ درصد از جمعیت این موجودات منحصر بفرد را از دست داده است. تحقیقات متخصصان نشان می‌دهد در ابتدای دهه ۸۰ میلادی شمار سگ‌های ولگرد دراین کشور ۱۷-۱۸ میلیون بوده است. با کاهش کرکس‌ها و عدم مداخله این رفتگران طبیعت و در ادامه رها شدن لاشه جانوران، غذای فراوانی در اختیار سگ‌های ولگرد قرار گرفت، به گونه‌ای که شمار سگ‌های ولگرد در سال ۲۰۰۵ به بیش از ۳۰ میلیون رسید. متخصصان معتقدند یکی از علل افزایش شمار سگ‌ها میتواند عدم حضور کرکس‌ها باشد. از طرف دیگر گله سگ‌های گرسنه‌ای که از لاشه تغذیه می‌کنند بر خلاف کرکس‌ها دارای خصوصات رفتاری پرخاشگرانه و دفاعی هستند. این شرایط باعث می‌شود دیگر لاشه‌خواران نیز توان استفاده از لاشه ها را نداشته و به این ترتیب بصورت تصاعدی امکان تغذیه اندک کرکس‌های باقی مانده نیز کمتر شده و دیگر لاشه‌خواران طبیعی نیز امکان استفاده از باقی مانده لاشه جانوران را نخواهند داشت که خود سبب بر هم خوردن بیشتر تعادل اکولوژیک و دامن زدن به بحران موجود است. از سوی دیگر علاوه بر مشکلات بهداشتی و امنیتی شمار بالای سگ‌های ولگرد برای انسان، حضور این سگ ها به عنوان تهدید جدی برای حیات وحش نه تنها در کشوری چون هند که در کشور خودمان ایران نیز کاملا ملموس است و بارها از سوی متخصصان و دانشمندان مربوطه به عنوان معضلی برای ادامه حیات بسیاری از گونه های حیات وحش از جمله برخی علفخواران و حتی یوزپلنگ ایرانی مطرح شده است. همه این موارد به روشنی نقش حضور کرکس‌ها در طبیعت و ایجاد یک تعادل اکولوژیک را خاطر نشان سازد.
خانه 
مشاهدات 
خبرنامه 
بازگشت